Shisa: Vị thần hộ mệnh tỉnh Okinawa

Nội dung manga này là sáng tác của Manga de Japan (https://mangadejapan.com/https://manga-designers.net/, ©Manga de Japan), được Manga de Japan cho phép đăng lại trên website của Aichi Việt Nam. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ này của Manga de Japan. Nội dung tiếng Việt được Aichi Việt Nam chuyển ngữ.
The republication of this manga story which is a creative work of Manga de Japan (https://mangadejapan.com/https://manga-designers.net/, ©Manga de Japan) has been allowed by Manga de Japan on Aichi Vietnam website. We sincerely thank Manga de japan for this kind support. The content in Vietnamese has been translated by Aichi Vietnam.

Nằm ở phía Tây Nam Nhật Bản, Okinawa (沖縄 / おきなわ) có một vị thần hộ mệnh được gọi là “Shisa”. Nhiều người có thể đã trông thấy những bước tượng Shisha dễ thương đâu đó nhưng rất ít người biết tường tận về Shisha.

Shisa là vị thần gì?

Shisa là vị thần hộ mệnh và cũng là khắc tinh của ma quỷ ở tỉnh Okinawa. Vị thần này hiện thân trong hình dạng một con sư tử (獅子 / しし) mà trong phương ngữ Okinawa đọc là “shisha”

Nguồn gốc của Shisa (シーサー)

Shisa có nguồn gốc từ Ai Cập cổ đại trước Công nguyên.

Nguyên gốc, Shisha là một nhân sư trong tín ngưỡng của người Ai Cập cổ đại, được truyền bá đến Trung Hoa qua Con đường Tơ lụa dưới hình dạng của một con sư tử. Shisha được truyền bá vào Nhật Bản khoảng giữa thế kỷ thứ 13 và 15 vào đại của Vương triều Ryukyu. Lúc đó, “Shishi” có nghĩa là “sư tử”. Nhưng vào thời gian này, ở Châu Á chưa có sư tử nên hình hài của Shisa mà chúng ta thấy ngày nay là sự kết tinh của tưởng tượng và câu chuyện truyền miệng nhau của người dân thời ấy.

Ý nghĩa của Shisa

Shisa lúc đầu có ý nghĩa là biểu tượng quyền lực khi Okinawa còn là Vương quốc Ryukyu. Dần dần, Shisha được mọi người xem là tấm bùa hộ mệnh và là một vị thần hộ mệnh của Okinawa. Ngày nay, Shisha còn là mang ý nghĩa của hạnh phúc và là biểu tượng ngành du lịch tỉnh Okinawa.

Hình dáng của Shisa

Đặc trưng cơ bản

Đặc trưng của Shisa là có đôi mắt to. Tùy  vào thiết kế, đôi mắt Shisha có thể sắc sảo và uy quyền hay to tròn dịu dàng. Shisha có miệng rộng và những chiếc răng nanh sắc nhọn. Nhìn vào trạng thái há miệng của Shisha, ta có thể phân biệt được giới tính của nó. Quang mặt Shisha có bờm cuốn xoăn hay tạo thành hình tam giác.

3 kiểu Shisa

  • Miya-jishi (宮獅子 / みやじし)

Miya-jishi là những Shisha xuất hiện từ những ngày đầu du nhập vào Okinawa. Miya-jishi được đặt ở lâu đài và đền thờ từ thời Vương triều Ryukyu. Miya-jishi mang ý nghĩa về quyền lực hơn là hộ mệnh tâm linh. Miya-jishi thường được đặt theo cặp: ở bên trái và bên phải của đền.

  • Sonraku-shishi (村落獅子 / そんらくしし)

Sonraku-shishi thường được đặt ở các lối vào làng hoặc những nơi đất cao để canh chừng và bảo vệ cho làng mạc. Sonraku-shishi thường được đặt một mình và thường thấy ở phía nam của đảo chính Okinawa.

  • Ie-shishi (家獅子 / いえしし).

Vào thời Minh Trị, việc dựng các tượng Shisha để bảo vệ tư gia trở nên phổ biến. Tùy vào vị trí được đặt mà tên gọi của chúng sẽ khác nhau: yashiki-shishi (屋敷獅子 / やしきしし, Shisha dinh thự), yane-jishi (屋根獅子 / やねじし, Shisha mái nhà) và mon-shishi (門獅子 / もんしし,  Shisha cổng).

Đặc biệt, Shisha cổng có hình dáng tương đối mới và thường được đặt thành từng cặp trên 2 trụ cổng vào nhà.

Nhiều tượng Shisa còn có kiểu dáng và cách thể hiện độc đáo và được dùng không chỉ để xua đuổi tà ma mà còn để trang trí thêm cho lối vào nhà.

Nguyên liệu làm tượng Shisa

Hầu như các loại miya-jishi, sonraku-shishi, and yashiki-shishi đều được làm bằng đá. Đặc biệt, miyajishi được tạo hình theo kỹ thuật khạm khắc công phu có từ thời kỳ Vương quốc Ryukyu. Có giả thuyết cho rằng kỹ thuật này được du nhập từ Trung Quốc nhưng cũng có giả thuyết cho rằng kỹ thuật này là bí quyết của các thợ kỹ thuật hoàng gia.

Shisha mái nhà thường được làm bằng gốm hoặc thạch cao Okinawa gọi là yamuchin (やむちん). Tương truyền rằng, những người thợ lợp mái đã tận dụng những mảnh ngói và thạch cao vỡ để làm yane-jishi, từ đó kỹ thuật này được phổ biến rộng rãi hơn.

Cách phân biệt shisa đực và cái

Một cặp Shisa thường bao gồm 1 con đực và 1 con cái. Con đực thì há miệng (đứng ở bên phải) trong khi con cái thì ngậm miệng (đứng ở bên trái). Biểu cảm há và ngậm miệng của Shisha tượng trưng cho âm “a” và “un” (阿吽 / あうん) trong triết lý của Phật giáo.

Shisa ở đâu

Shisa là là một phần không thể tách rời của văn hóa Okinawa. Shisha có ở khắp nơi trong tỉnh.

Ở Okinawa có rất nhiều Shisa nổi tiếng, nhưng nổi tiếng nhất là Shisa tại Phố mua sắm Naha Kokusai (那覇国際 / なはこくさい)

Phố Kokusai nằm ở thủ phủ tỉnh Okinawa. Ở đây có rất nhiều cửa hàng dành cho khách du lịch. Tượng Shisa ở đây được đặt trên bệ đá ở 2 bên lối vào phố Kokusai. Trên bệ đá có ghi hàng chữ “Phố Kokusai” (Phố Quốc tế).

Cách đặt tượng Shisa

Không có quy tắc nào về cách đặt tượng Shisa, nhưng khi đặt tượng như một vị thần hộ mệnh thì nên đặt tượng trên mái nhà hoặc ở lối vào. Tượng Shisa thường được đặt nhìn về hướng có khả năng xảy ra tai họa như bão, lũ… để bảo vệ cho gia chủ.

Gần đây, tượng Shisa được làm nhỏ để có thể đặt trên bàn hoặc gắn vào dây đeo, để dễ dàng mang theo bên mình. Quan trọng là Bạn phải đặt vào đấy lòng thành và điều ước mong muốn.

Shisa là vị thần hộ mệnh của Okinawa. Ngày nay, Shisha còn là biểu tượng của hạnh phúc.

Nếu Bạn đọc được bài viết này, Bạn có thể “kanagana-tou” (かながなーとぅ) với Shisha. Kanagana-tou trong phương ngữ ở Okinawa có nghĩa là “hợp với”.

Aichi Vietnam.

0916398740
icons8-exercise-96 chat-active-icon