Vào mùa đông, Nhật Bản trở nên yên bình và tĩnh lặng.
Khi những chiếc lá đỏ rực rỡ cuối cùng của mùa thu Nhật Bản rời cành, thời tiết trở nên khô hanh thì những đợt gió lạnh bắt đầu xuất hiện báo hiệu mùa đông đã về. Rồi dần dần, không khí lạnh lan ra, bao trùm khắp nước Nhật, từ miền Bắc xuống miền Nam. Mùa đông là mùa lạnh nhất trong năm ở Nhật Bản. Nhiệt độ có khi xuống đến -50 độ C. Những vùng cao, khu vực phía Bắc, phía Tây của Nhật Bản thường có tuyết rơi trong khi ở miền Nam và các đô thị lớn, thi thoảng mới có tuyết nhẹ.
Mùa đông ở Nhật kéo dài từ tháng 12 đến tháng 2 năm sau. Tuy nhiên, thời điểm bắt đầu, kết thúc hay sự khắc nghiệt của thời tiết có thể thay đổi tùy theo khu vực địa lý. Mùa đông ở Nhật yên bình và tĩnh lặng. Ngay cả năm mới cũng rất yên tĩnh không giống như Tết ở Việt Nam. Đôi lúc, bạn chỉ có thể nghe thấy tiếng chuông chùa trang nghiêm vang vọng từ đâu đó.
Một trong những thú vui mùa đông ở Nhật là ngâm mình trong suối khoáng nóng (温泉 Onsen) giữa trời tuyết lạnh.
Suối khoáng nóng được hình thành từ nguồn nước ngầm đã được thanh lọc qua nhiều lớp khoáng sản tự nhiên cấu tạo nên vỏ trái đất và được đun nóng bởi tầng đá cháy sâu hơn. Ở những vùng gần núi lửa, mạch nước phun lên nóng bỏng. Còn gì thú vị hơn giữa trời tuyết trắng, hòa mình vào suối khoáng nóng trong lành, giàu khoáng chất để thanh lọc cơ thể, tưới tắm tâm hồn, tận hưởng sự bình yên từ đất trời và tuyết rơi xung quanh.
Nhiều lễ hội và sự kiện truyền thống vẫn diễn ra vào mùa đông, bất chấp không khí giá lạnh, biến những ngày đông khắc nghiệt và những đêm đông u ám thành những ngày hội vui vẻ và ấm áp, kéo mọi người xích lại gần nhau hơn.
Lễ hội đêm Chichibu (秩父夜祭 Chichibu Yomatsuri), được tổ chức vào ngày 2 và 3 tháng 12, là một lễ hội mùa đông tuyệt đẹp được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Lễ hội bắt nguồn từ tục lệ của thương nhân ở khu chợ dệt lụa của thành phố nằm ở đền Chichibu cách đây khoảng 300 năm và được tổ chức thành một lễ hội lớn hàng năm để kỷ niệm sự phát triển kinh tế của thành phố này.
Lễ hội đêm Chichibu là một trong 3 lễ hội rước kiệu lớn nhất tại Nhật Bản (bên cạnh lễ hội Gion Matsuri và Hida Takayama Matsuri). Vào đêm hội, những chiếc kiệu gỗ được chạm khắc công phu, thếp vàng, được trang hoàng lộng lẫy với đèn lồng và thảm trang trí được người dân đẩy diễu hành qua các con phố quanh Chichibu. Trên kiệu là những nghệ sỹ biểu diễn nghệ thuật kabuki (歌舞伎) truyến thống. Trên nền trời tối mùa đông là những pháo hoa rực rỡ liên tục bung nở, biến thành phố thành một khung cảnh thần tiên, lung linh, huyền ảo.
Lễ hội băng tuyết Sapporo (vùng Hokkaido 北海道) là một trong những sự kiện mùa đông truyền thống và nổi tiếng của Nhật Bản, được tổ chức vào tuần đầu tiên của tháng Hai. Lễ hội bắt nguồn gốc từ một hoạt động ngoại khóa của học sinh tiểu học học tạo tượng từ băng tuyết ở công viên Odori vào năm 1950. Hoạt động này trở nên nổi tiếng và trở thành một lễ hội hoàng tráng kể từ sau sự kiện trưng bày nghệ thuật điêu khắc băng tuyết do Bộ Quốc phòng Nhật Bản tổ chức vào năm 1995. Ngày nay, lễ hội trưng bày hơn 250 tác phẩm điêu khắc tinh xảo từ băng và tuyết, thu hút hơn 2 triệu khách tham quan mỗi năm.
Hadaka Matsuri (裸祭り), lễ hội khỏa thân, là một trong những lễ hội mùa đông lâu đời nhất được tổ chức tại Đền thờ Owari Ōkunitama ở Inazawa, nơi lễ hội bắt nguồn từ hơn 1300 năm trước. Lễ hội được tổ chức vào thượng tuần tháng 2, tháng được cho là tháng lạnh nhất của mùa đông. Vào dịp này, trong cái giá lạnh thấu xương của mùa đông Nhật Bản, hàng ngàn đàn ông không mặc gì ngoài chiếc khố Nhật truyền thống (褌, fundoshi) và đôi tất trắng (足袋 tabi), đôi khi khoác thêm chiếc áo ngắn kiểu Nhật (法被 happi) tham gia lễ hội với hy vọng được may mắn cả năm. Theo nghi thức, những người tham gia sẽ lội qua hồ nước lạnh để tắm tẩy trần. Sau đó, họ sẽ tập trung vào khu vực chính của đền thờ. Một vị đạo sĩ sẽ ném đôi que may mắn vào đám đông. Những người tham gia sẽ cố gắng, ra sức giành lấy đôi que may mắn về tay mình. Theo truyền thuyết, ai giữ được đôi que lâu nhất và bỏ được que gỗ vào chiếc hộp thì sẽ gặp may mắn và hạnh phúc trong cả 12 tháng. Những người khác sẽ cố chạm vào người nào lấy được đôi que để mong may mắn được lan toả, rồi mọi người trở về trong trật tự.
Là một quốc gia hiện đại hàng đầu thế giới nhưng Nhật Bản vẫn gìn giữ và bảo tồn được những di sản văn hóa cổ truyền của dân tộc. Ngoài những lễ hội trên đây, Nhật Bản còn có rất nhiều lễ hội lớn, nhỏ khác, có lịch sử tồn tại từ vài trăm đến cả ngàn năm, vẫn được giữ gìn và lưu truyền khắp đó đây trên nước Nhật, xuyên suốt một năm. Chúng tôi sẽ tuần tự giới thiệu với các Bạn trong các bài viết tiếp theo, ở chuyên mục “Nhật Bản 4 mùa” (https://aichigroup.com/nhat-ban-bon-mua/). Hãy đón xem nhé.
Aichi Việt Nam
