Đền thờ Thần đạo là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày ở Nhật Bản. Mặc dù người Nhật Bản có vẻ không quá sùng tín, nhưng có những quy cách tín ngưỡng Thần giáo và Phật giáo hòa trộn lẫn nhau và trở thành thói quen ăn sâu trong cuộc sống hàng ngày của người dân. Điều này thể hiện ở cung cách người dân đi viếng đền lễ bái các vị Thần. Nếu bạn có dịp đến thăm một ngôi đền Thần đạo, bạn nên thực hiện cách thức lễ bái như sau.
Đi đâu?
Người Nhật đi viếng đền vào những dịp đặc biệt để cầu chúc cho người thân trong gia đình như cầu mong mau lành bệnh, hoặc các bà mẹ bầu đi đền để cầu mong sanh đẻ “mẹ tròn con vuông”. Đền thờ thường thờ một số vị thần (kami) coi sóc một lĩnh vực cụ thể nào đó nên khách viếng đền thường tìm đến đúng vị thần liên quan để cầu nguyện. Ví dụ, khách đến đền thờ thần Ebisu (恵比寿 / えびす), vị thần hộ trì thương mại, để cầu nguyện cho việc kinh doanh được thuận lợi. Hoặc đến đền thờ thần Tenjin (天神信仰 / てんじん), vị thần coi sóc về học vấn, để cầu may mắn trong các kỳ thi. Cho nên, trước khi đi viếng đền cầu nguyện, hãy xem mình muốn cầu nguyện điều gì để chọn ngôi đền thờ vị thần liên quan để cầu nguyện.
Nghi thức thanh tẩy trước khi cầu nguyện
Khi đi viếng đền, bạn cần phải giữ thân tâm thanh tịnh để không mang bất cứ điều “ô uế” nào vào đền. Ở ngay lối vào ngôi đền thường có một chòi nước được gọi là temizuya (手水舎 / てみずや) hoặc chōzuya (手水舎 / ちょうずや) để khách viếng đền thanh tẩy sạch sẽ trước khi vào đền lễ bái thần. Đôi khi còn có cả lư trầm lớn ngút khói dùng làm nghi thức thanh tẩy.
Khu chánh điện
Khu chánh điện haiden (拝殿 / はいでん) là nơi cúng tế các vị Thần. Bên trong chánh điện dành cho các buổi lễ cầu kỳ do các Thần sư trưởng thực hiện. Bạn có thể lễ bái các vị Thần ở ngoài khu chánh điện.
Cúng dường
Trước khu chánh điện thường có thùng phước sương được gọi là saisen bako (賽銭箱 / さいせんはこ) để khách viếng đền cúng dường. Để cúng dường, bạn tiến đến gần thùng phước sương và từ tốn bỏ tiền cúng dường vào thùng. Không nên ném tiền cúng dường vào thùng một cách thô lỗ, thậm chí trong những lúc đông người, khó đến gần thùng phước sương. Bạn cũng không nên đứng ngay chính diện thùng phước sương vì đây được xem là lối đi của các vị Thần.
Mặc dù số tiền cúng dường không quan trọng bằng lòng thành khi cúng dường, nhưng người Nhật tin rằng con số nhất định sẽ mang lại may mắn hoặc xui xẻo. Ví dụ, “5 yên” được xem là con tốt vì phát âm ‘go en‘ của nó tương đồng với phát âm của từ vận may (ご縁 / ごえん). Trong khi đó, “10 yên”, tuy có giá trị gấp đôi 5 yên nhưng nó lại được xem là không may mắn vì phát âm “jū en” của nó (じゅうえん) nghe giống như 遠縁 (とおえん / tō en), có nghĩa là vận may của bạn sẽ ở rất xa.
Đánh cồng
Nếu có một cái cồng ở phía trước khu chánh điện, hãy nắm lấy sợi dây bằng cả hai tay và lắc mạnh để giao tiếp với các vị Thần. Theo truyền thống, tiếng cồng được cho là để xua đuổi tà ma. Vì vậy, tiếng cồng cũng giúp thanh lọc không gian cho sự xuất hiện của các vị Thần.
Một số khu chánh điện có thể không có cồng, hoặc cồng có thể bị buộc lại, trong trường hợp đó bạn có thể bỏ qua bước này và thực hiện nghi thức cầu nguyện của mình.
Hai lạy, hai vỗ tay, một lạy
Quy tắc “Hai-hai-một” （二礼二拍手一礼 / にれいにはくしゅいちれい / nirei nihaku shu ichirei）là một quy tắc để ghi nhớ thứ tự lễ bái khi cầu nguyện tại một ngôi đền.
Theo đó, người thực hành lễ bái từ từ cúi đầu thật thấp (cúi gập người góc 90o) lạy vị Thần 2 lần. Sau đó, chập tay 2 lần để bày tỏ sự tôn trọng đối với vị Thần. Hai tay cần phải giơ cao ngang ngực và mở rộng bằng vai khi chập tay. Khi hai lòng bàn tay chạm vào nhau, tay phải của bạn phải đặt ngay dưới tay trái một chút, vì tay trái được cho là tượng trưng cho vị Thần, trong khi tay phải tượng trưng cho người đang cầu nguyện. Cũng giống như nghi thức đánh cồng, nghi thức chập tay cũng có ý nghĩa giúp xua đuổi tà ma.
Sau đó, giữ im lặng và cầu nguyện. Nếu là lần đầu đến lễ ở đền, Bạn cần phải niệm tên và địa chỉ của Bạn trước khi thực hiện cầu nguyện. Điều này nghe qua có vẻ ngớ ngẫn nhưng người Nhật tin rằng, việc niệm tên và địa chỉ sẽ giúp vị Thần nhớ ra Bạn, khu Bạn ở khi vị Thần được rước ra khỏi đền trong các buổi lễ, bằng chiếc kiệu đặc biệt mikoshi (御輿 /みこし). Một lý do khác là, vào tháng 11 hàng năm, các vị Thần hội kiến nhau ở Lễ hội các chư Thần được tổ chức ở Đại đền Izumo, vị Thần đã ban phước cho Bạn có thể kể cho vị thần ở đó biết về Bạn.
Sau khi cầu nguyện xong, hãy cúi lạy thật thấp (cúi gập người góc 90o) lần cuối trước khi rời đền.
Ngoại lệ
Cũng có một số ngôi đền có quy cách lễ bái riêng. Chẳng hạn như Đại đền Ise ở tỉnh Mie, ngôi đền quan trọng nhất tại Nhật Bản, tục lệ lễ bái gồm có 8 lần cúi lạy, 8 lần chập tay (八度拝八開手 / hachi dohai ya hirade).
Theo www.theculturetrip.com
Aichi Việt Nam.
